Depresyon, psikolojik ve fizyolojik fonksiyonları zayıflatan, karmaşık bir rahatsızlıktır. Ancak, depresyon konusunda son yıllarda oldukça etkili olan Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) teknikleri ile umut var (Hofmann et al., 2012).
Depresyonun Temel Belirtileri
Depresyon, genellikle düşük enerji seviyeleri ve sürekli düşük ruh hali gibi klinik semptomlar ile kendini gösterir. Bu belirtiler genellikle günlük işlevselliği ve yaşam kalitesini düşürür (American Psychiatric Association, 2013).
Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) Nedir?
Bilişsel Davranışçı Terapi, olumsuz düşünceler, duygular ve davranışlar arasındaki bağlantıyı çözmeye odaklanır. Terapinin etkinliği, depresyon da dahil olmak üzere birçok psikolojik bozukluk için geniş bir literatürle desteklenmektedir (Beck, 2011).
Temel Bileşenler ve Yaklaşımlar
Kognitif Yeniden Düzenleme
Bu yaklaşım, hastaların kendi negatif düşüncelerini ve inançlarını sorgulamalarına yardımcı olur. Örneğin, ‘Ben yetersizim’ gibi otomatik düşünceler yerine, ‘Bu konuda daha fazla pratik yapabilirim’ gibi daha yapıcı bir perspektif benimsenir (Burns, 1980).
Davranışsal Aktivasyon
Davranışsal aktivasyon, insanların yaşamlarında anlamlı ve ödüllendirici aktiviteleri artırmayı hedefler. Basit bir yürüyüş ya da arkadaşlarla sosyal etkileşim, bu sürecin temel taşlarından biridir (Martell et al., 2001).
Problem Çözme Terapisi
Bu yaklaşım, depresyonu olan bireylerin karşılaştığı problemleri analiz etmelerine ve etkili çözümler üretmelerine yardımcı olur. Temel bir BDT bileşeni olan problem çözme becerisi, genellikle vaka örnekleri ve role-playing teknikleri ile öğretilir (D’Zurilla & Nezu, 2007).
Stres Yönetimi Teknikleri
Bu teknikler, genellikle rahatlama egzersizleri ve stresle başa çıkma stratejilerini içerir. Günlük stres kaynaklarını belirlemek ve bu stres kaynaklarıyla başa çıkmak için etkili yollar bulmak esastır (Meichenbaum, 2003).
Tedavi Süreci ve Etkinliği
BDT’nin tedavi süreci genellikle 12-20 seans arasında değişkenlik gösterir. BDT’nin etkinliği, meta-analizlerle sıklıkla doğrulanmıştır (Cuijpers et al., 2013). Tedavi genellikle haftalık seanslar şeklinde planlanır ve her seans, önceki seanslarda elde edilen ilerlemeye dayalı olarak şekillendirilir. Hastaların terapi sürecinde aktif bir rol alması ve ev ödevlerini tamamlaması, tedavinin etkinliğini artırır.
Sonuç ve Öneriler
BDT’nin depresyon tedavisinde etkili olduğu artık kabul görmüş bir gerçektir. Ancak, unutulmamalıdır ki, bu tür bir tedavi süreci için bir psikiyatri hekiminden ve bir klinik psikologdan profesyonel destek almak esastır. Daha fazla bilgi ve randevu için bu bağlantıyı kullanabilirsiniz.
Bunun yanında Psikademi Depresyon psikoeğitimi ile depresyonla nasıl başa çıkabileceğinizi ücretsiz bir şekilde kolaylıkla öğrenebilirsiniz. Psikademi depresyon kullanmak için buraya tıklayın.
Kaynakça
- American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (5th ed.). Arlington, VA: American Psychiatric Publishing.
- Beck, A. T. (2011). Cognitive therapy: A 30-year retrospective. American psychologist, 46(4), 368-375.
- Burns, D. D. (1980). Feeling Good: The New Mood Therapy. Avon Books.
- Cuijpers, P., Berking, M., Andersson, G., Quigley, L., Kleiboer, A., & Dobson, K. S. (2013). A meta-analysis of cognitive-behavioural therapy for adult depression, alone and in comparison with other treatments. The Canadian Journal of Psychiatry, 58(7), 376-385.
- D’Zurilla, T. J., & Nezu, A. M. (2007). Problem-solving therapy: A positive approach to clinical intervention. Springer Publishing Company.
- Hofmann, S. G., Asnaani, A., Vonk, I. J., Sawyer, A. T., & Fang, A. (2012). The Efficacy of Cognitive Behavioral Therapy: A Review of Meta-analyses. Cognitive therapy and research, 36(5), 427-440
