Kendine güven, kişinin yeteneklerine, niteliklerine ve yargısına güven duygusu olarak tanımlanır. Özgüven, sağlığınız ve psikolojik sağlığınız için önemlidir.
Sağlıklı bir özgüven seviyesine sahip olmak, kişisel ve profesyonel yaşamınızda başarılı olmanıza yardımcı olur.
Kendinize inandığınızda, yeni şeyler denemek için daha istekli olursunuz. İster bir sınava girecek olun, ister bir kursa kaydolun, kendinize inanmak, kendinizi ortaya koymanın anahtarıdır.
Kendinize güvendiğinizde, zihinsel kaynaklarınızı elinizdeki göreve ayırabilirsiniz. Yeterince iyi olmadığınızdan endişe ederek zaman ve enerji harcamak yerine, enerjinizi çaba göstermeye ayırabilirsiniz. Sonuçta, kendinizi güvende hissettiğinizde daha iyi performans gösterirsiniz.
Örneğin, yapacağınız bir sunum hakkında kendinizden emin hissediyorsanız, mesajınızı dinleyenlere iletmeye odaklanırsınız. Bununla birlikte, iletişim yeteneğinize güvenmiyorsanız, kimsenin sizi dinlemeyeceğinden endişelenebilir veya hata yapmaktan korkabilirsiniz. Sonuç olarak, konsantre olmak için mücadele eder ve hata yaparsınız – bu da sunum yapmakta kötü olduğunuza olan inancınızı güçlendirir.
Neyse ki, özgüveninizi artırmak için yapabileceğiniz şeyler var.
Belirli bir alanda kendinize güvenmiyorsanız veya herhangi bir şeyi iyi yapabileceğinizden emin olamıyorsanız, anlatacağım taktikler size yardımcı olabilir.
İlk olarak kendinizi başkalarıyla karşılaştırmayı bırakın
Sosyal medyadaki kişilerle, iş arkadaşlarınızla ya da akrabalarınızla kendinizi karşılaştırmak sağlıklı bir sonuca varmanıza engel olur. Çünkü aslında bir hesap hatası yapmanıza sebep olur.
Birincisi karşılaştırdığınız özelliklerin zaman içinde değişkenlik gösterdiğini yani sabit olmadığını gözardı etmiş olursunuz. Bu yüzden sabit olmayan bir değişkenle kıyaslama yaptığınız için kendi yerini de hatalı değerlendirmiş olursunuz. Yani hayatın içerisindeki başarı, bir konudaki performans, kazanılan para aslında her zaman sabit kalmaz ve sürekli değişkenlik gösterir.
İşte bu konuda ikinci hatayı yapıyor da olabilirsiniz çünkü bu tür kıyaslamalarda diğer kişinin en iyi yaptığı şeyler göz önünde tutulurken, daha kötü oldukları durumlar dikkate alınmaz. Bu da yine sizi hatalı bir sonuca götürür.
Dolayısıyla illa bir kıyaslama yapacaksanız, kendinizi yine kendinizle kıyaslayın ve zaman içerisinde hep bir adım daha ileriye gitmeyi hedefleyin. Bunu yaptığınız noktada ilk başta özgüveninizin düşmesine sebep olan kendinizi kıyasladığınız insanların seviyesine geldiğinizi ya da onlardan daha iyi olduğunuzu göreceksiniz.
Vücudunuza önem verin
Vücudunuzu ihmal ediyorsanız, kendinizi iyi hissetmeniz zorlaşır. Düzensiz uyku, sağlıksız bir diyet ve egzersizden kaçınmak, psikolojik sağlığınız için bir sıkıntı yaratacaktır. Araştırmalar düzenli fiziksel aktivitenin kendine güveni de artırdığını göstermektedir.
Yakın zamanda yapılan bir araştırma, düzenli fiziksel aktivitenin insanların kendi beden algılarını da iyileştirdiğini bulmuştur. Ve beden algıları düzeldiğinde, kendilerine daha fazla güvenmeye başlamışlardır. Bu yüzden vücudunuza özen gösterin. Fiziksel olarak kendinizi iyi hissettiğinizde, doğal olarak kendinize daha fazla güveneceksiniz.
Kendinize karşı şefkatli olun
Öz-şefkat, bir hata yaptığınızda, başarısız olduğunuzda veya bir sorun yaşarken kendinize karşı nazik olmayı içerir. Kendinizle sert bir şekilde ve eleştirel konuşmak, sizi daha iyisini yapmaya motive etmez. Aslında, çalışmalar bunun tam tersi bir etkiye sahip olduğunu göstermektedir.
Journal of Personality dergisinde yayınlanan bir araştırma, kendine karşı şefkatli olmanın daha yüksek bir özgüvene katkıda bulunduğunu tespit etmiştir. “Ben aptalım, her şeyi berbat ettim” yerine “herkes bazen hata yapar” diye düşünerek, umduğunuz kadar iyi performans göstermeseniz bile kendinizi iyi hissedebilirsiniz.
Kendinizi suçlamak veya etiketlemek yerine, kendinizle güvenilir bir arkadaşınız gibi konuşmayı deneyin. Kendinizi biraz rahatlatın, kendinize gülün ve kimsenin mükemmel olmadığını hatırlatın.
Kendinizden şüphe etmeyin
Bazen insanlar kendilerine güvenene kadar hoşlandıkları biriyle buluşmak ya da iş başvurusu yapmak gibi şeyleri ertelerler. Ancak bazen, kendine güvenmenin en iyi yolu yapmaktan geçer. Kendine güven eksikliğinden kaynaklanan bazı korkularınızla yüzleşin. Kendinizi utandırmaktan korkuyorsanız veya rezil olacağınızı düşünüyorsanız bile, yine de deneyin.
Bu, elbette hazırlanmamanız veya pratik yapmamanız gerektiği anlamına gelmez. Eğer bir sunum yapmanız, arkadaşlarınızın ve ailenizin önünde pratik yapın, böylece biraz güven kazanırsınız. Ancak devam etmeden önce yüzde 100 kendinden emin hissedene kadar beklemeyin. Bu asla gerçekleşmeyebilir çünkü bir çok özgüvenli diye düşündüğümüz insan bile çoğu zaman yüzde 100 kendinden emin değildir.
Biraz şüphe duymak aslında daha iyi performans göstermenize yardımcı olabilir. Sporcularla yapılan bir araştırma, kendinden şüphe duyan sporcuların kendilerine yüzde 100 güvenen sporculardan daha iyi performans gösterdiğini bulmuştur.
Bazı Deneyler Yapın
Beyniniz size bir toplantıda söz almanıza gerek olmadığını veya çalışmak için çok formda olmadığınızı söylediğinde, kendinize düşüncelerinizin her zaman doğru olmadığını hatırlatın. Ayrıca, olumsuz konuşan iç sesiniz ile başa çıkmanın en iyi yolu bu ifadelere meydan okumaktır.
Beyninizin size yapamayacağınızı söylediği şeyleri yapmaya çalışın. Kendinize bunun sadece bir deney olduğunu söyleyin ve neler olduğunu görün. Bu sayede biraz endişeli olmanın veya birkaç hata yapmanın düşündüğünüz kadar kötü olmadığını öğrenebilirsiniz. Ve her yeni bir adım attığınızda kendinize daha fazla güvenebilirsiniz.
Son söz
Herkes bazı zamanlarda kendine güven sorunu yaşayabilir. Ancak, özgüven sorunlarınız işinize, sosyal yaşamınıza veya eğitiminize olumsuz bir etkide bulunuyorsa, bir uzmandan destek alın. Çünkü bazı durumlarda düşük özgüven travmatik bir olay gibi geçmişten gelen daha büyük bir sorundan kaynaklanıyor olabilir ya da psikolojik bir rahatsızlığın belirtisi olabilir. Destek alacağınız kişinin ise bir psikiyatri uzmanı ya da klinik psikolog olmasına özen gösterin.
Psikoterapiler ve psikolojik problemler hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak, psikoloji biliminin bize sağladığı ve günlük hayatta kullanabileceğiniz ipuçlarından haberdar olmak için Psikademi Blog sayfasını takip edebilirsiniz.
