Zor yaşam olayları, kişinin psikolojisinde olumsuz etkiler bırakabilir ve kişide umutsuzluğa neden olabilir. Bununla birlikte, psikologlar travma sonrası büyüme kavramını araştırarak, bu olumsuz olayların aynı zamanda kişinin gelişimi için bir fırsat yaratabileceğini öne sürmektedirler (Tedeschi & Calhoun, 2004). Travma sonrası büyüme, kişinin kendini yeniden keşfetmesine, kimliklerinde, ilişkilerinde veya dünya görüşlerinde olumlu ve kalıcı değişiklikler yapmalarına olanak tanıyan bir süreçtir (Linley & Joseph, 2004). Bu süreç, zor zamanlarda güçlü ve dayanıklı olmanın bir yoludur ve kişinin kendi yaşamını daha anlamlı hale getirme fırsatı sunar (Joseph & Linley, 2005).
Travma Sonrası Büyüme Nedir?
Travma sonrası büyüme, yaşamı değiştiren olayların kişisel gelişim için bir fırsat olabileceği fikridir (Tedeschi & Calhoun, 1996). Kişinin kimliğinde, ilişkilerinde veya dünya görüşlerinde olumlu ve kalıcı değişiklikler yapmayı içerir. Bu değişiklikler, yaşamı değiştiren bir sağlık durumunun teşhisi, sevilen birinin ölümü veya travmatik bir olay yaşama gibi deneyimlere yanıt olarak yapılabilir (Joseph & Linley, 2005). Travma sonrası büyüme, bireylerin zor deneyimleri anlamalarına ve onlarda güç bulmalarına yardımcı olmanın bir yoludur (Park, 2010). Bu bir dayanıklılık biçimi ve olumsuz bir durumu kişisel gelişim için bir fırsata dönüştürmenin bir yoludur (Tedeschi & Calhoun, 2004).
Travma Sonrası Büyüme Nasıl Yardımcı Olabilir?
Travma sonrası büyüme, bireylerin zor yaşam olaylarından sonra daha iyi bir yaşam yaratmalarına yardımcı olabilecek bir süreçtir. Araştırmalar, travmatik deneyimlerin kişisel gelişim için bir fırsat sağlayabileceğini göstermektedir (Tedeschi & Calhoun, 2004). Bu süreç, bireylerin değerlerini ve hedeflerini yeniden önceliklendirmelerine ve daha anlamlı bir yaşam yaratan değişiklikler yapmalarına olanak tanır (Park et al., 2010). Örneğin, bir sağlık sorunu ile karşılaşan biri, daha sağlıklı bir yaşam tarzı benimseyebilir ve daha fazla zaman ayırabileceği aktivitelerle ilgilenmeye başlayabilir. Travma sonrası büyüme ayrıca, yaşamda bir amaç ve anlam duygusu sağlayabilir (Linley & Joseph, 2004). Bireyler, deneyimlerini daha olumlu bir ışık altında görebilirler ve umutlarını kaybetmeden zor zamanlarda dayanıklılık gösterebilirler (Calhoun & Tedeschi, 2006). Sonuç olarak, travma sonrası büyüme bireylerin yeni bir kimlik duygusu geliştirmelerine ve zorluklar karşısında güç bulmalarına yardımcı olabilir (Tedeschi & Calhoun, 2004).
Son Söz
Travma sonrası büyüme, zor zamanlarda bireylerin kendilerine güç bulmalarına ve daha iyi bir yaşam yaratmalarına yardımcı olan bir olgudur. Bu kavram, yaşamı değiştiren olayların bireylerin kişisel gelişimlerini teşvik edebileceği fikrine dayanmaktadır. Bu değişiklikler, yaşamı değiştiren bir sağlık durumunun teşhisi, sevilen birinin ölümü veya travmatik bir olay yaşama gibi deneyimlere yanıt olarak yapılabilir. Travma sonrası büyüme, bireylerin zor deneyimlerinden anlam ve umut bulmalarına yardımcı olurken, aynı zamanda kalıcı ve olumlu değişiklikler yapma fırsatı da sunar. Bu konuda araştırmalar, travma sonrası büyümenin gerçek bir olgu olduğunu ve insanların yaşamlarında anlamlı değişikliklere neden olabileceğini göstermektedir (Tedeschi & Calhoun, 2004; Linley & Joseph, 2004).
Kaynakça
Calhoun, L. G., & Tedeschi, R. G. (2006). The foundations of posttraumatic growth: An expanded framework. In Handbook of posttraumatic growth: Research and practice (pp. 1-23). Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
Joseph, S. & Linley, P.A. (2005). Positive adjustment to threatening events: An organismic valuing theory of growth through adversity. Review of General Psychology, 9(3), 262-280. doi: 10.1037/1089-2680.9.3.262
Linley, P.A. & Joseph, S. (2004). Positive change following trauma and adversity: A review. Journal of Traumatic Stress, 17(1), 11-21. doi: 10.1023/B:JOTS.0000014671.27856.7e
Park, C. L. (2010). Making sense of the meaning literature: An integrative review of meaning making and its effects on adjustment to stressful life events. Psychological Bulletin, 136(2), 257-301.
Tedeschi, R. G., & Calhoun, L. G. (1996). The posttraumatic growth inventory: Measuring the positive legacy of trauma. Journal of Traumatic Stress, 9(3), 455-471.
Tedeschi, R.G. & Calhoun, L.G. (2004). Posttraumatic growth: Conceptual foundations and empirical evidence. Psychological Inquiry, 15(1), 1-18. doi: 10.1207/s15327965pli1501_01