Okul fobisi, çocukların okula gitmeyi reddettikleri, okula gitme düşüncesi ile aşırı kaygı yaşadığı bir durumdur. Bu, sadece bir “istememe” durumu ile değil, aynı zamanda fiziksel ve psikolojik belirtilerle de kendini gösterebilir (Kearney, 2008).
Bu yazıda okul fobisinin nedenlerini, belirtilerini ve bu konuda ne yapabileceğinizle ilgili bilgileri bulacaksınız. Umarım, bu yazı size ve çocuğunuza yardımcı olur.
Nedenleri: Neden Okul Fobisi Yaşanır?
Okul fobisinin birçok nedeni olabilir. Bu nedenler arasında okulda yaşanan zorbalık, ayrılık kaygısı veya öğrenme güçlükleri sayılabilir (Egger, Costello, & Angold, 2003).
Ayrıca, okul fobisi bazen çocuğun bir şeyleri kaçırma korkusundan kaynaklanabilir. Örneğin, çocuk evde olup bitenleri kaçırmaktan korkabilir veya ailesine bir şey olacağı endişesini taşıyabilir (Last, Hansen, & Franco, 1998).
Belirtiler: Okul Fobisinin Sinyalleri
Belirtiler genellikle okula gitme zamanı yaklaştıkça ortaya çıkar ve karın ağrıması, başı ağrıması veya mide bulantısı gibi somatik belirtilerle kendisini gösterebilir (Bernstein, Massie, Thuras, & Perwien, 1997).
Bu tür belirtiler genellikle hafta sonları veya tatillerde yok olur. Ayrıca, çocuk okula gitmekten kaçındığında genellikle belirtiler hafifler veya geçer (Kearney & Albano, 2004).
Müdahale Stratejileri: Ebeveynler Ne Yapabilir?
Çocuğunuzun okul fobisi yaşaması durumunda, ilk adım çocuğunuzla empatik bir şekilde konuşmak olmalıdır. Çocuğunuzu yargılamadan, duygularını ve düşüncelerini anlamaya çalışın. Bu, çocuğunuzun sizinle daha açık bir şekilde iletişim kurmasını ve durumunu anlamanızı sağlar.
Ardından, uzman bir klinik psikologdan danışmanlık hizmeti alın. Çocuğunuzun yaşadığı durumun altında yatan sebepleri ve uygun tedavi yöntemlerini öğrenmek için bu önemlidir (Kearney, 2008).
Okul ve Öğretmen Rolü
Öğretmenler, çocuğun okula dönüşünü kolaylaştırmak için önemli bir rol oynayabilir. Öğretmenin, çocuğun sınıf içi dinamiklerine özel ilgi göstermesi ve çocuğu sosyal açıdan desteklemesi faydalı olabilir.
Ayrıca, okul idaresi de bu konuda proaktif olmalıdır. Okulda yaşanan zorbalık gibi olumsuz etmenler tespit edildiyse, bu konulara anında müdahale edilmelidir (Egger, Costello, & Angold, 2003).
Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT)
Eğer çocuk, okul fobisi sorunu yaşıyorsa, Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) etkili bir tedavi yöntemi olabilir. BDT, çocuğun kaygı yaratan düşüncelerini ve inançlarını tanımlamasına ve değiştirmesine yardımcı olur (Heyne et al., 2001).
BDT’nin etkinliği, çocuğun kendini daha iyi hissetmesini sağlayacak yeni düşünce ve davranış modelleri oluşturmasına olanak tanır. Ebeveynler de bu süreçte aktif bir rol alabilir, terapistin önerdiği ev ödevleri ve etkinlikleri çocukları ile birlikte yapabilirler (Flakierska-Praquin, Lindström, & Gillberg, 1997).
Sonuç: Okul Fobisi ile Başa Çıkarken
Okul fobisi karmaşık ve çok boyutlu bir sorundur. Ancak, erken müdahale ve uygun tedavi yöntemleriyle çözülebilir. Aile, okul ve terapistlerin işbirliği yapması bu sürecin daha hızlı ve etkili olmasını sağlar.
Eğer bu konuda destek almak istiyorsanız, şu bağlantıya tıklayarak randevu alabilirsiniz.
Kaynakça
- Egger, H. L., Costello, E. J., & Angold, A. (2003). School refusal and psychiatric disorders: A community study. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 42(7), 797-807.
- Kearney, C. A. (2008). School absenteeism and school refusal behavior in youth: A contemporary review. Clinical Psychology Review, 28(3), 451-471.
- Last, C. G., Hansen, C., & Franco, N. (1998). Cognitive-behavioral treatment of school phobia. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 37(4), 404-411.
- Bernstein, G. A., Massie, E. D., Thuras, P. D., & Perwien, A. R. (1997). Somatic symptoms in anxious-depressed school refusers. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 36(5), 661-668.
- Kearney, C. A., & Albano, A. M. (2004). The functional profiles of school refusal behavior: Diagnostic aspects. Behavior Modification, 28(1), 147-161.
- Heyne, D., King, N. J., Tonge, B. J., Cooper, H., Pritchard, M., & Rollings, S. (2001). The self-efficacy questionnaire for school situations: development and psychometric evaluation. Behaviour Change, 18(2), 72-81.
- Flakierska-Praquin, N., Lindström, M., & Gillberg, C. (1997). School phobia with separation anxiety disorder: a comparative 20- to 29-year follow-up study of 35 school refusers. Comprehensive psychiatry, 38(1), 17-22.