Sosyal Baskının Anlaşılması
Sosyal baskı, gençler arasında yaygın bir durumdur ve çoğunlukla çevrelerindeki diğer insanların beklentilerine uymak için hissettikleri baskıyı ifade eder. Bu, gençlerin kabul edilme ve aidiyet arayışının bir yansımasıdır. Topluluğa ait olmanın koruma ve destek sağladığı düşünülürse, bu hayatta kalma mekanizması olarak kabul edilebilir.
Gençler, sosyal baskının etkilerini farklı şekillerde deneyimlerler. Bazıları kendilerini sürekli olarak diğerleriyle karşılaştırırken, bazıları ise popülerlik, başarı ya da belirli bir görünüm elde etme konusunda aşırı bir baskı hissederler.
Sosyal Baskının Psikolojik Etkileri
Sosyal baskı, gençlerin ruh sağlığını önemli ölçüde etkileyebilir. Bu baskı, depresyon, anksiyete, özgüven eksikliği ve sosyal kaygıya neden olabilir. Gençler sosyal baskı nedeniyle kendi öz kimliklerini keşfetmek ve dünyayı kendi gözleriyle görmek konusunda zorluklarla karşılaşabilirler.
Bu, gençlerin kendilerini keşfetme ve kimliklerini oluşturma sürecini olumsuz yönde etkileyebilir. Kendilerini başkalarının beklentilerine göre şekillendirmeye çalışırken, gençler kim olduklarını ve ne olmak istediklerini anlama fırsatını kaçırabilirler.
Sosyal Baskıyla Başa Çıkmada BDT’nin Rolü
Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT), gençlerin sosyal baskıyla başa çıkmalarına yardımcı olabilecek etkili bir yaklaşımdır. BDT, gençlerin olumsuz düşünce kalıplarını tanımlamalarına ve bunları daha olumlu ve sağlıklı düşüncelere dönüştürmelerine yardımcı olur.
BDT’nin bu yöntemi, gençlerin sosyal baskıyı daha sağlıklı bir perspektiften değerlendirmelerine olanak sağlar. Gençler, sosyal baskıyı bir tehdit olarak görmek yerine, bu durumu bir öğrenme ve kişisel büyüme fırsatı olarak kullanabilirler.
Günlük Hayatta Uygulanabilecek Pratik Tavsiyeler
Sosyal baskıyla başa çıkmak için günlük yaşamda uygulanabilecek bazı etkili yöntemler aşağıda kısaca açıklamaya çalışırsak:
Sosyal baskıyı tanımak ve ifade etmek:
Baskı hissettiğinizde, bu durumu tanımlayın ve ifade edin. Sosyal baskının ne zaman ve nasıl ortaya çıktığını belirlemek, onunla başa çıkmada ilk adımdır. Bunu anlamak için günlük tutabilir veya belli bir süre boyunca sosyal etkileşimlerinizi ve onlara verdiğiniz tepkileri not edebilirsiniz.
Bu etkinlik, baskının kaynaklarını belirlemenize yardımcı olur. Kendinizi baskı altında hissettiğiniz durumları ve kişileri belirlemek, başa çıkmak için hangi stratejilerin en etkili olduğunu anlamanızda size yardımcı olabilir.
Bilişsel yeniden çerçeveleme uygulamak:
BDT’nin bir parçası olan bilişsel yeniden çerçeveleme, olumsuz düşünceleri tanımlayıp bu düşünceleri daha olumlu ve gerçekçi düşüncelere dönüştürmeye yardımcı olur. Kendinizi sosyal baskı altında hissettiğinizde, bu duyguların gerçekten geçerli olup olmadığını veya yalnızca olumsuz düşüncelerinizin bir ürünü olup olmadığını değerlendirmek için bu teknikten yararlanabilirsiniz.
Bu, olumsuz düşüncelerinizi tanımlama ve onlara meydan okuma yeteneğinizi geliştirecektir. Bu, genellikle olumsuz düşüncelerinizi olumlu ve yapıcı düşüncelerle değiştirmek için bir terapist tarafından yönlendirilen bir süreçtir. Ancak, bilişsel yeniden çerçeveleme teknikleri aynı zamanda kendi kendine yardım kitaplarından veya güvendiğiniz bir yetişkinin yardımıyla da öğrenilebilir.
Destek aramak ve kabul etmek:
Sosyal baskıyla başa çıkmada destek çok önemlidir. Bir yetişkin, bir arkadaş veya bir profesyonelden destek almayı düşünün. Başkalarından destek almak, durumunuzla başa çıkmak için farklı perspektifler ve stratejiler sağlar.
Destek aramak, durumunuzu paylaşma ve çözüm arama sürecinde yardımcı olabilir. Destek, bir yetişkinin ya da bir arkadaşın rehberliği şeklinde olabileceği gibi, bir profesyonelin hizmetleri aracılığıyla da alınabilir. Unutmayın, sosyal baskı ile başa çıkmakta zorlanıyorsanız, bir profesyonelden (örneğin benim gibi bir klinik psikologdan) destek almak her zaman en iyi seçenektir.
Benden yüz yüze ya da online psikoterapi randevusu almak için tıklayınız.
Sonuç
Gençler arasında yaygın olan sosyal baskı, gençlerin psikolojik sağlığını olumsuz etkileyebilir. Ancak BDT ve kendine yardım teknikleri, gençlerin bu zorlukları aşmalarına yardımcı olabilir. Kendinize karşı nazik olun ve unutmayın, sosyal baskı ile başa çıkmakta zorlanıyorsanız, bir profesyonelden destek almak her zaman en iyi seçenektir.
Kaynakça
- Brown, B. B., & Larson, J. (2009). Peer Relationships in Adolescence. In R. M. Lerner & L. Steinberg (Eds.), Handbook of Adolescent Psychology.
- Prinstein, M. J., & Giletta, M. (2016). Peer Relations and Developmental Psychopathology. In D. Cicchetti (Ed.), Developmental Psychopathology (3rd ed.).
- Weisz, J. R., Kuppens, S., Eckshtain, D., Ugueto, A. M., Hawley, K. M., & Jensen-Doss, A. (2013). Performance of Evidence-Based Youth Psychotherapies Compared With Usual Clinical Care: A Multilevel Meta-analysis. JAMA Psychiatry, 70(7), 750–761. doi:10.1001/jamapsychiatry.2013.1176
