Anksiyete Bozukluğu Nedir?
Anksiyete, temelde tehlikeli bir durumla karşılaştığımızda bizi korur. Ancak, anksiyetenin aşırı ve kontrol dışı bir şekilde yaşanması, günlük hayatı ciddi anlamda etkileyebilir. Bu durumda, anksiyete bozukluğu olarak tanımlanır.
Anksiyete bozukluğu, yaşam kalitesini düşüren, iş veya okul performansını olumsuz etkileyen ve genellikle uyku sorunlarına yol açan bir durumdur. Öyleyse, bu problemle başa çıkmak için ne yapabiliriz? Maruz bırakma terapisi, bu sorunun cevaplarından biri olabilir.
Anksiyete Bozukluğu Türleri
Anksiyete bozukluğu genellikle yaygın anksiyete bozukluğu, panik bozukluk, sosyal anksiyete ve özgül fobiler gibi farklı türleri kapsar. Bu türler, yaşanılan anksiyetenin kaynağına, süresine ve şiddetine bağlı olarak değişiklik gösterir.
Her bir türü anlamak, terapi sürecinde daha etkili bir yol izlemeyi sağlar. Maruz bırakma terapisi, özgül fobiler ve sosyal anksiyete gibi konularla etkili bir şekilde başa çıkmayı sağlayabilir.
Maruz Bırakma Terapisi: Temel İlkeler
Maruz bırakma terapisi, bireyin anksiyete yaratan bir duruma ya da objeye kademeli olarak maruz bırakmayı hedefler. Bu süreçte, terapist ve danışan birlikte, anksiyete seviyelerini ölçen bir ‘hiyerarşi’ oluşturur.
Bu hiyerarşinin en altında, en az anksiyete yaratan durumlar yer alırken, en üstünde en yüksek anksiyete yaratıcı durumlar bulunur. Danışan, kademeli olarak bu hiyerarşiyi tırmanır.
Terapinin İşleyişi: Adım Adım Maruz Bırakma
Maruz bırakma terapisi genellikle, danışanın öncelikle rahatlama teknikleri öğrenmesiyle başlar. Bu adım, danışanın maruz bırakıldığı durumda anksiyetesini kontrol etmeyi öğrenmesine yardımcı olur.
Daha sonra, yukarıda bahsedilen hiyerarşiye uygun bir şekilde, danışan yavaş yavaş anksiyete yaratıcı durumlara maruz bırakılır. Bu süreçte danışanın anksiyete seviyeleri yakından izlenir ve terapist, gerekli düzenlemeleri yapar.
Maruz Bırakma Terapisi Kimlere Uygun?
Maruz bırakma terapisi, özellikle özgül fobiler, sosyal anksiyete bozukluğu, panik bozukluğu ve travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) gibi durumlar için oldukça etkilidir.
Ancak, bu terapinin herkes için uygun olmadığı da bir gerçektir. Örneğin, ciddi bir depresyonu veya başka bir komorbid durumu olan kişiler için farklı tedavi yaklaşımları gerekebilir.
Olası Riskler ve Yan Etkiler
Maruz bırakma terapisi, genellikle güvenli ve etkili bir tedavi yöntemidir; fakat olası riskleri ve yan etkileri de vardır. Anksiyete seviyeleri yükselebilir veya başka psikolojik sorunları tetikleyebilir.
Bu nedenle, terapinin uygulanacağı kişinin psikolojik durumu, terapist tarafından detaylı bir şekilde değerlendirilmelidir. Ayrıca, tedavi süreci boyunca terapistin denetimi oldukça önemlidir.
Destek ve Yardım
Anksiyete bozukluğu ve maruz bırakma terapisi hakkında daha fazla bilgi almak ve bu konuda klinik psikolog desteği almak için bu bağlantıya tıklayarak randevu alabilirsiniz.
Kaynakça
- Arch, J. J., & Craske, M. G. (2008). Acceptance and commitment therapy and cognitive behavioral therapy for anxiety disorders: Different treatments, similar mechanisms? Clinical Psychology: Science and Practice, 15(4), 263-279.
- Choy, Y., Fyer, A. J., & Lipsitz, J. D. (2007). Treatment of specific phobia in adults. Clinical Psychology Review, 27(3), 266-286.
